ROZMIAR MÓZGU ORAZ ODŻYWIANIE

Nowe odkrycie sugeruje, że dieta jest powodem, dla którego goryle mają małe mózgi
w stosunku do rozmiaru ciała

Najnowsza nauka na temat rozmiaru mózgu zawiera składnik odżywczy, który łączy rozmiar naszego mózgu z ilością energii potrzebnej do jego wzrostu. Upraszczając, mamy więcej neuronów niż jakikolwiek inny naczelny… około 86 miliardów, w porównaniu do 33 miliardów znalezionych u goryla i 28 miliardów u szympansa. Te dodatkowe neurony zapewniają wiele korzyści, ale mają swoją cenę. Nasz mózg zużywa 20% energii naszego organizmu, kiedy odpoczywamy, w porównaniu do 9% u innych naczelnych.

Mamy nadzieję, że przyda ci się informacja, że rozmiar naszego mózgu jest jednym z powodów, dla których jesteśmy bardziej sprytni i zaradni niż małpy człekokształtne. Ci z was, którzy pozostają sceptyczni, że „rozmiar ma znaczenie”, powinni wziąć pod uwagę, że zmniejszony rozmiar występuje we wszystkich przypadkach zaawansowanej choroby Alzheimera i demencji. Zgodnie z tą logiką „większe jest lepsze”, przynajmniej w odniesieniu do nas. Ale to nie odpowiada na pytanie, jak w ogóle znaleźliśmy te wszystkie dodatkowe neurony.

Jeśli w grę wchodzi energia, kalorie są czynnikiem, więc oto prosta wersja tego, jak to „działa”. Jak się okazuje, dieta ograniczona do „surowej żywności” może w pewien sposób poprawić nasze zdrowie, ale ostatnie badanie opublikowane w materiałach Narodowej Akademii Nauk wykazało, że powodem, dla którego nasze mózgi rosły tak szybko, relatywnie rzecz biorąc, jest to, że wymyśliliśmy gotowanie. Według badań nasi przodkowie musieliby spędzać 9 godzin dziennie, jedząc wystarczającą ilość surowej żywności, aby utrzymać energię potrzebną do rozwoju mózgów naszych rozmiarów. „Jeśli jesz tylko surowe jedzenie, doba nie ma wystarczającej liczby godzin, aby uzyskać wystarczającą ilość kalorii do zbudowania tak dużego mózgu”, mówi Suzana Herculano-Houzel, neurobiolog z Uniwersytetu Federalnego w Rio de Janeiro w Brazylii, która jest współautor raportu. „Możemy sobie pozwolić na więcej neuronów dzięki gotowaniu”.

Zgodnie z teorią ewolucji nasze mózgi ewoluowały
pod względem wielkości i złożoności na przestrzeni milionów lat

Kolejne uznanie kredytów Homo Erectus z uczeniem się, jak piec mięso i warzywa korzeniowe nad ogniem, aby „rozruszać” i skierować nas we właściwym kierunku. Profesor Harvardu, Robert Wrangham, sugeruje, że efekt gotowania „przetwarza jedzenie”, ułatwiając i wydajniej naszemu „bebechom” szybsze wchłanianie kalorii. On i jego współpracownicy zaobserwowali w badaniach laboratoryjnych, że zwierzęta rosną większe i szybciej, gdy jedzą gotowaną żywność niż surową, ponieważ trawienie gotowanej żywności wymaga znacznie mniej energii. Według Wranghama „badania te pokazują, że małpa nie byłaby w stanie osiągnąć mózgu tak dużego, jak u niedawnych ludzi, utrzymując typową małpią dietę składającą się z surowego pożywienia”.

Robert Martin z The Field Museum w Chicago, Illinois, zgadza się, że nowe odkrycia dostarczają pierwszych dowodów na to, że ograniczenia metaboliczne wynikające z surowej diety nakładają ograniczenia na wielkość mózgu lub ciała naczelnych. „Może to wyjaśniać mały rozmiar mózgu małp człekokształtnych pomimo ich dużych rozmiarów ciała”. Ale jest o tym mniej przekonany Homo erectus był odpowiedzialny za pierwszy dramatyczny wzrost mózgu w naszej linii.

Uznaliśmy, że przejrzenie niektórych najnowszych doniesień naukowych na ten temat jest przydatnym ćwiczeniem, aby dowiedzieć się więcej o tym, jak ewoluował nasz mózg, ale nie podjęto żadnej próby powiązania tego z dietą, która byłaby dla ciebie najlepsza dzisiaj. Rozumiemy również, że sama ewolucja pozostaje dla niektórych kontrowersyjnym tematem i nic, co tu powiedziano, nie powinno być interpretowane jako odzwierciedlenie naszych przekonań co do tego, czy neandertalczycy byli tępymi bestiami – czy też wykwalifikowanymi wytwórcami narzędzi ze złożoną organizacją społeczną, która w wyrafinowany sposób wykorzystywała jaskinie i inne przestrzenie żyli. Czy mieli język, czy grzebali swoich zmarłych, czy tworzyli sztukę, to pytania, na które inni muszą odpowiedzieć. Debata na temat tego, jak bardzo byli „ludzcy” i jak podobne były ich zdolności poznawcze i symboliczne do Homo Sapiens, powinna trwać wśród ekspertów od ewolucji bez obawy, że zostanie przez nas przerwana, z jednym wyjątkiem… Nasze badania pozostawiły nas głodnych dalszych informacji na temat rola Homo erectus odegrał rolę w wymyślaniu „Kuchni”.   Tom LeDuc